EHL-İ SÜNNET AKAİDİ
ALLAH TEALA'NIN ZATI VE SIFATLARI HAKKINDA
Akıl baliğ olup en az bir gözü gören veya bir kulağı işiten ayrıca Peygamberin peygamber olduğundan haberdar olan herkese Allah Teala'nın varlığını bilip iman etmek vaciptir.
Allah Teala daha önceden var olduğu gibi her zaman da vardı. Önceden olmayıp sonradan meydana gelmiş değildir. O fani değil bakidir,ebediyyen var olacaktır. Kendi zatında,sıfatlarında veya yaptığı işlerde yaratılmış hiçbir şey ile asla bir benzerliği yoktur.Şekli,rengi,anne babası,eşi ve çocukları yoktur.O, yemez,içmez ve uyumaz.
Bilmemiz ve iman etmemiz gerekir ki Allah Teala, üstümüzde veya altımızda, sağımızda veya solumuzda yahut arkamızda veya önümüz de demek doğru değildir.Şaşırmaz veya unutmaz.Ne belli bir yeri ne de mekanı vardır. Zamandan ve mekandan münezzehtir.Bir tek sıfatı bile yaratılan hiçbir şeye benzemez.
Bilmemiz ve iman etmemiz gerekir ki Allah Teala,hiçbir şeye muhtaç yahut bağlı değildir. Her şey O'na muhtaç ve O'na bağlıdır.O tektir ve hiçbir ortağı,benzeri veya dengi yoktur.O'ndan başka O'nun sıfatlarını taşıyan hiçbir varlık yoktur.O yaratılmamıştır.Çünkü varlığı ve her şeyi yaratan O'dur.
Yanmayı yaratan O dur ateş değil.Yarayı yaratan O dur bıçak değil. Belki de onlar olağan sebeplerdir.Yaptığımız işlerin ve konuşmaların yaratıcısı da biz değiliz O'dur. Bizler sadece bir sebepten ibaretiz.
Görünüşte, seçmek bizim elimizdedir.Her şeyi dilediğimiz gibi yapmaktayız ve yaptığımız konuşmalardan, işlerden dolayı ceza yahut ödül görmekteyiz.
Bilmemiz ve iman etmemiz gerekir ki Allah Teala'nın hiçbir sıfatı bir diğeri ile eşit veya benzer olmaz.Dolayısıyla Allah Teala bir tek "ilim" sıfatı ile her şeyi noksansız bir şekilde bilir ve "kudret" sıfatı ile de her şeye gücü yeter.Bu nedenle ikinci bir kudret yahut ilim sıfatı olmaz.
Bilmemiz ve iman etmemiz gerekir ki Allah Teala bir şeyi yapmak istediği zaman onu kendi iradesi ve isteği ile yapar. Haşa birilerinin zoru ile bir şey yapmaz. Dolayısıyla istediği kimseyi zengin, istediğini de fakir yapar. İstediğini yaratır ve dilediğini de öldürür.
İRADE VE KUDRET ARASINDAKİ FARK İSE ŞUDUR:
İrade, mümkün olan bir şeyi mümkün olan başka bir şey ile ilmen tahsis etmesidir.
Kudret ise o mümkün olan şeyi diğer tahsis ettiği mümkün olan şeyin içinde yaratmasıdır.
Bilmemiz ve iman etmemiz gerekir ki Allah Teala her şeyi bilir.O'ndan hiçbir şey saklamak mümkün değildir. En kuytu dehlizlerden taa kalbin derinliklerinde bulunan düşüncelere kadar haberdardır.
Bilmemiz ve iman etmemiz gerekir ki Allah Teala "Hay" yani diridir. Haşa ölü değildir ve canlılığı bizler gibi ruh ile değildir.
Bilmemiz ve iman etmemiz gerekir ki Allah Teala kulak ve göz olmadan her şeyi duyar ve görür. Yerin binlerce kat derinliğinde bulunan küçücük bir hayvanın hem ayak seslerini duyar hem de halini görüp rızkını gönderir.
AMENNA VE SADDAKNA ( iMAN ETTİK VE TASDİK ETTİK )